Toen was geluk nog heel gewoon….

Ze was nog even bij haar man geweest. Gelukkig sprak zij lieve woorden, streek met haar hand over zijn wang, omarmde hem en gaf hem een dikke zoen toen zij weer naar huis ging. Het was moeilijk voor haar zo gescheiden van haar man te moeten leven. Daarom ben je toch niet getrouwd, om zo samen te moeten eindigen: hij in een verpleeghuis en zij ‘thuis’ waar de ziel uit huis verdwenen was.

Ingrijpende verandering

Nu plotseling kreeg haar man een hartstilstand en overleed. Hij was over-het-lijden-heen. Maar voor haar was het verlies heel heftig, emotioneel, maar ook heel lijfelijk. Ze kon hem niet meer aanraken.
Maar ook haar zus kon niet bij haar komen om haar te omhelzen. Elkaar aanraken is juist in een periode van rouw zo belangrijk. Het voelt alsof je even beschermd wordt in een tijd waarin jezelf moet over-leven. Ook wanneer je familie of vrienden ontmoet die jouw geliefde ook zo goed gekend hebben kan je huilen. Tranen komen en verdriet kan je delen. Dit is in deze Coronatijd van anderhalve meter afstand ineens zo buitengewoon duidelijk belangrijk.
Een enorme worsteling vind plaats: je geliefde moeten missen, maar ook geen afscheid kunnen nemen met dierbaren, niet samen ‘gedenken’ omdat de meesten toch ‘thuis’ moeten blijven.

Wat nu?
De enige mogelijkheid is om je gevoelens en emoties proberen op te schrijven. Maar hoe moet dat wanneer je verdriet te groot voor woorden is. En toch is het goed om hoe gebrekkig dan ook je emoties te delen met anderen. Zo is Facebook tegenwoordig een medium voor 30+ers. Jongeren hebben meer met Instagram. Maar ouderen zijn niet zo thuis in de social media. En toch is het belangrijk om verdriet te delen want rouwen is een sociaal gebeuren. In vroeger tijden zaten de huizen vol met mensen om elkaar te steunen.
Nu komt er niemand.
Voor een rouwproces is dit heel erg. Mensen zijn toch al gauw geneigd om de pijn van het gemis te vermijden en zoeken afleiding. Nu in deze Coronatijd van zorg, virus en eenzaamheid is het goed om stil te staan. De tijd te nemen om te zoeken naar wat je samen verbond in muziek, foto’s of belevenissen. Mooie herinneringen die nu ineens zo kostbaar zijn opschrijven. En ja, deel deze maar met vertrouwde mensen om je heen. Zoek naar je bron van leven. En bedenk: wij leven na Pasen, het feest van hoop en het leven wint het van de dood. Houd de dood niet weg in je leven, maar zoek je levenskracht!

Hoe naast-be-staan?

Wanneer je iemand kent in groot verdriet om het verlies, stuur dan in deze anderhalve meter rouw een kaartje. Of bel even op, hoe moeilijk je dat ook vindt. Maar je kan beter zeggen: ik weet niets te zeggen dan dat je niets laat horen. Niemand mag vergeten worden. Niemand mag alleen ‘staan’.
Doe praktisch iets: kook voor iemand. Schrijf er een lief briefje bij.
Blijf verbinding zoeken met iemand in rouw want mijn ervaring is dat mensen in rouw het moeilijk vinden om zelf contact te zoeken. Juist als iemand een waardevolle verbinding is kwijtgeraakt is het zo belangrijk verbondenheid te merken. Niet kan je het verdriet om het gemis wegnemen en probeer dit ook niet door goedbedoelde opmerkingen! Maar geef die ander de ruimte om pijn te erkennen en te delen. Houd kostbare herinneringen levend. Daarin ontstaat verbondenheid in de wetenschap dat er een andere tijd aanbreekt.
Want in onze donkere tijd van eenzaamheid is een Licht opgegaan van een levende lieve kracht die jou bedacht om deze wereld mooier te maken.
Ik wens je gezondheid en liefdekracht.
Rianne Noordzij